Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

caput cassĭde O

  • 1 caput

    căpŭt, căpĭtis, n.    - voir l'article caput de Gaffiot.    - orth. kaput Vel. Gram. 7,53,7; CIL 14, 2112, etc.; capud CIL 7, 897 --- abl. capiti Virg. En. 7, 668; Catul. 68, 124. [st1]1 [-] tête.    - dammare capitis: condamner à mort.    - caput operire, Cic.: se couvrir la tête.    - caput aperire, Cic.: se découvrir la tête.    - capita aut navia: tête ou navire (= pile ou face). La pièce jetée portait d'un côté la tête de Janus et de l'autre un navire.    - supra caput esse (= imminere, impendere): [être sur sa tête] = menacer.    - capita conferre, Liv. 2: se rapprocher (pour conférer secrètement).    - ire praecipitem in lutum per caputque pedesque, Cat. 17, 9: s'embourber de la tête aux pieds.    - nec caput nec pedes, Cic. Fam. 7: ni queue ni tête (ni commencement ni fin). [st1]2 [-] tête d'un objet: extrémité, bout, pointe, sommet, cime, racine.    - capita vitium (caput vitis): les racines de la vigne.    - caput arboris: la cime de l'arbre.    - caput allii, Col. 6, 34, 1: tête d'ail, gousse d'ail.    - capita tignorum: les extrémités des poutres.    - caput facere, Plin.: pousser, grossir (en parl. d'un furoncle, d'un bouton). [st1]3 [-] source, origine, embouchure (d'un fleuve).    - capita Rhodani: les embouchures du Rhône, les bouches du Rhône.    - caput amnis, Virg.: la source d'un fleuve.    - Nile, pater, quanam possim te dicere causa aut quibus in terris occuluisse caput? Tib.: Nil, ô père, pourrais-je dire pourquoi et en quelle région tu as caché ta source? [st1]4 [-] individu, personne; tête de bétail.    - in capita: par tête, par personne.    - o lepidum caput, Ter. Ad.: ô le galant homme!    - vae capiti tuo, Plaut. Most.: malheur à toi!    - capita vilissima, Liv.: gens de rien. [st1]5 [-] vie, existence; vie civile, personnalité civile, droits civils.    - capite puniri: être puni de mort.    - capitis damnare, Cic.: condamner à mort.    - reus capitis: accusé d’un crime capital.    - deminutio capitis: perte des droits civils.    - capitis demunitio maxima, Dig.: perte de tous les droits civils et politiques.    - capitis demunitio media, Dig.: perte des droits de famille et de cité. [st1]6 [-] tête (siège de l'intelligence), cervelle.    - incolumi capite es? Hor.: es-tu dans ton bon sens? [st1]7 [-] tête, chef, personnage principal, auteur de; (ville) capitale; point capital, partie essentielle; source, origine.    - ego caput fui argento reperiundo, Plaut. As. 3, 3, 138: c'est moi qui ai pris l'initiative de trouver l'argent.    - sine capite manare res dicitur, Cic.: le bruit court sans qu'on en sache l'origine.    - caput est ut: l'essentiel est que. [st1]8 [-] chapitre, article, sommaire, paragraphe.    - a primo capite legis usque ad extremum, Cic. Agr.: depuis le premier paragraphe de la loi jusqu'au dernier. [st1]9 [-] capital, principal (d'une dette, d'une rente...).    - deducere de capite quod usuris pernumeratum esset, Liv.: déduire du capital ce qu'on avait payé d'intérêts.
    * * *
    căpŭt, căpĭtis, n.    - voir l'article caput de Gaffiot.    - orth. kaput Vel. Gram. 7,53,7; CIL 14, 2112, etc.; capud CIL 7, 897 --- abl. capiti Virg. En. 7, 668; Catul. 68, 124. [st1]1 [-] tête.    - dammare capitis: condamner à mort.    - caput operire, Cic.: se couvrir la tête.    - caput aperire, Cic.: se découvrir la tête.    - capita aut navia: tête ou navire (= pile ou face). La pièce jetée portait d'un côté la tête de Janus et de l'autre un navire.    - supra caput esse (= imminere, impendere): [être sur sa tête] = menacer.    - capita conferre, Liv. 2: se rapprocher (pour conférer secrètement).    - ire praecipitem in lutum per caputque pedesque, Cat. 17, 9: s'embourber de la tête aux pieds.    - nec caput nec pedes, Cic. Fam. 7: ni queue ni tête (ni commencement ni fin). [st1]2 [-] tête d'un objet: extrémité, bout, pointe, sommet, cime, racine.    - capita vitium (caput vitis): les racines de la vigne.    - caput arboris: la cime de l'arbre.    - caput allii, Col. 6, 34, 1: tête d'ail, gousse d'ail.    - capita tignorum: les extrémités des poutres.    - caput facere, Plin.: pousser, grossir (en parl. d'un furoncle, d'un bouton). [st1]3 [-] source, origine, embouchure (d'un fleuve).    - capita Rhodani: les embouchures du Rhône, les bouches du Rhône.    - caput amnis, Virg.: la source d'un fleuve.    - Nile, pater, quanam possim te dicere causa aut quibus in terris occuluisse caput? Tib.: Nil, ô père, pourrais-je dire pourquoi et en quelle région tu as caché ta source? [st1]4 [-] individu, personne; tête de bétail.    - in capita: par tête, par personne.    - o lepidum caput, Ter. Ad.: ô le galant homme!    - vae capiti tuo, Plaut. Most.: malheur à toi!    - capita vilissima, Liv.: gens de rien. [st1]5 [-] vie, existence; vie civile, personnalité civile, droits civils.    - capite puniri: être puni de mort.    - capitis damnare, Cic.: condamner à mort.    - reus capitis: accusé d’un crime capital.    - deminutio capitis: perte des droits civils.    - capitis demunitio maxima, Dig.: perte de tous les droits civils et politiques.    - capitis demunitio media, Dig.: perte des droits de famille et de cité. [st1]6 [-] tête (siège de l'intelligence), cervelle.    - incolumi capite es? Hor.: es-tu dans ton bon sens? [st1]7 [-] tête, chef, personnage principal, auteur de; (ville) capitale; point capital, partie essentielle; source, origine.    - ego caput fui argento reperiundo, Plaut. As. 3, 3, 138: c'est moi qui ai pris l'initiative de trouver l'argent.    - sine capite manare res dicitur, Cic.: le bruit court sans qu'on en sache l'origine.    - caput est ut: l'essentiel est que. [st1]8 [-] chapitre, article, sommaire, paragraphe.    - a primo capite legis usque ad extremum, Cic. Agr.: depuis le premier paragraphe de la loi jusqu'au dernier. [st1]9 [-] capital, principal (d'une dette, d'une rente...).    - deducere de capite quod usuris pernumeratum esset, Liv.: déduire du capital ce qu'on avait payé d'intérêts.
    * * *
        Caput, capitis, pen. cor. La teste, Le chef, Caboche.
    \
        Caesaries capitis. Ouid. La perruque.
    \
        Niues capitis. Horat. Cheveuls blancs comme neige.
    \
        Obductio capitis. Cic. Couvrement.
    \
        Anile caput. Ouid. Teste de vieillard.
    \
        Breue. Horat. Court
    \
        Canum. Plaut. Chenu
    \
        Cornigerum caput. Ouid. Cornu.
    \
        Densum caesarie caput. Oui. Qui ha la perruque grosse et espesse.
    \
        Dirum caput. Seneca. Execrable.
    \
        Humanum. Horat. Teste d'homme.
    \
        Obstipum. Horat. Hinard.
    \
        Piniferum caput Atlantis. Virgil. Le sommet de ceste montaigne fort peuplé de pins.
    \
        Pinigerum caput Fauni. Ouid. Couronné d'un chapeau de pin.
    \
        Timidum caput fuga abdere. Virgil. Cacher sa teste.
    \
        Vacuum. Sil. Le taix de la teste vuyde.
    \
        Abdere caput casside. Oui. Mettre son heaulme, ou son armet.
    \
        Abducere caput ab ictu. Virg. Destourner arriere du coup.
    \
        Abcindere caput ceruicibus. Cic. Couper la teste.
    \
        Agitare caput. Ouid. Remuer, Bransler.
    \
        Aperire caput. Ci. Descouvrir, Oster son bonnet, Se desfuler, Se descouvrir la teste.
    \
        Attollere caput. Ouid. Lever.
    \
        Auertere caput. Seneca. Destourner.
    \
        Auferre caput alicui. Seneca. Luy oster la teste, Le descoler, Descapiter.
    \
        Cinctum caput centum luminibus. Ouid. Environné de cent yeulx.
    \
        Decutere caput alicui. Ouid. Luy abatre la teste.
    \
        Deducere de capite. Cato. Attirer du chef, par medecine.
    \
        Demetere caput ferro. Seneca. Trencher la teste.
    \
        Demittere caput. Virgil. Baisser.
    \
        Demulcere caput alicui. Terent. Luy manier la teste doulcement.
    \
        Caput diminuere. Terent. Rompre et mettre en pieces.
    \
        Distinguere caput acu. Claudia. Separer les cheveuls ca et là avec un poinson, Faire la greve.
    \
        Euincire caput foliis. Virg. Couronner d'un chapeau de fueilles.
    \
        In caput tantum excreuit. Quintil. Il n'est creu que par la teste, Il n'ha que teste.
    \
        Expedire caput laqueis mortis. Horat. Eschapper la mort.
    \
        Extollere caput. Cic. Dresser, ou lever la teste.
    \
        Iactare caput vtroque. Virg. Jecter et demener la teste ca et là.
    \
        Ictum caput. Horat. Frappé du vin.
    \
        Imminuere caput alteri. Plaut. Luy rompre la teste en pieces.
    \
        Impedire caput myrto. Hor. Couronné d'un chapeau de murte.
    \
        Impingere caput parieti. Plin. iunior. Heurter de la teste contre la paroy.
    \
        Inuolutum caput. Cic. Envelopé, Couvert.
    \
        Ligare caput vitta. Seneca. Coeffer.
    \
        Limare caput cum altero. Plaut. Mettre les testes ensemble.
    \
        Obnubere caput. Stat. Couvrir.
    \
        Obterere caput saxo. Lucan. Froisser, Casser.
    \
        Occulere caput. Ouid. Cacher.
    \
        Offendit caput ad fornicem. Quintil. Il a heurté de la teste à l'arc de la voulte.
    \
        Operto capite esse. Cic. Avoir la teste couverte.
    \
        Permulcere caput alicui. Sil. Manier doulcement.
    \
        Praecinctus caput pinu. Ouid. Couronné d'un chapeau de pin.
    \
        Praefigere capita in hastis. Virgil. Ficher au bout des picques ou lances.
    \
        Pulsare caput dextera. Seneca. Frapper.
    \
        Recidere caput. Lucan. Trencher, Couper, Oster, Avaller la teste.
    \
        Reflectere caput. Catull. Tourner derriere.
    \
        Rotare caput ense. Lucan. Couper.
    \
        Scabere caput. Horat. Gratter.
    \
        Summittere caput. Seneca. Baisser.
    \
        Superare aliquem capite. Virgil. Estre plus grand que luy de toute la teste.
    \
        Supponere aliquid capiti. Quintil. Mettre quelque chose dessoubz la teste.
    \
        Testor vtrunque caput. Virgil. Je jure par, etc.
    \
        Velare caput veste. Celsus. hoc est, pileolo, d'un bonnet. Bud.
    \
        Audax. Seneca. Homme hardi.
    \
        Charum. Virgil. Cher ami.
    \
        Impium. Seneca. Homme cruel.
    \
        Ingratum. Seneca. Homme ingrat.
    \
        Insuperabile bello. Ouid. Homme invincible par guerre.
    \
        Periurum. Iuuenal. Homme parjure.
    \
        Exerere caput altius vitiis. Ouid. Vaincre et surmonter les vices, Estre dominateur par dessus les vices, Estre homme de bien.
    \
        Insultare capiti. Virgil. Se mocquer de quelcun, Luy dire ou faire quelque oultrage.
    \
        Obligare votis caput. Hor. S'obliger par veu, Faire veu à Dieu.
    \
        Capite censi. Sallust. Le commun populaire, qui n'ha nuls biens, et qui ne bailloit aux Censeurs par denombrement et declaration autre chose que son nom.
    \
        Capitis diminutio. Paul. Abaissement de son estat.
    \
        Caput, pro Vita. vt, Capitis res est: Id est, de vita periculum est. Plaut. Il y a danger de la vie.
    \
        Causam capitis orare. Cic. Advocasser en cause criminelle.
    \
        Dimicatio capitis. Cic. Combat et different quand la vie y pend.
    \
        Capitis iudicium. Cic. Proces criminel.
    \
        Poenas capitis pendere. Ouid. Perdre la vie par punition, Estre puni de la teste, quand il couste la vie, Estre puni par mort.
    \
        Accusare capitis. Cic. Criminellement, De cas de crime.
    \
        Agitur de capite. Cic. Il est question de la vie, La vie y pend.
    \
        Anquirere capite. Liu. Proceder criminellement contre aucun.
    \
        Condemnare capitis. Cic. Condamner à mourir.
    \
        Damnatus capite. Cic. Condamné à mourir.
    \
        Defendere caput et famam alterius. Cic. La vie et la renommee.
    \
        Dependere caput. Lucan. Couster la vie, Bailler la vie.
    \
        Expendere capite poenas. Tacit. Estre puni par mort.
    \
        Luere capite. Liu. Porter punition de mort.
    \
        Persoluere poenas capite. Seneca. Estre puni de mort.
    \
        Petere caput alicuius. Quintil. Tascher à le faire mourir, ou ruiner.
    \
        Capite suo decernere aliquid. Cic. Vtinam meo solum capite decernerem. Qu'il n'y eust que moy en danger.
    \
        Caput legis aut alicuius rei huiusmodi. Cic. Un article.
    \
        Caput, Sors. Liu. Le sort principal.
    \
        Caput, pro Summa. Cic. Caput autem literarum. Le sommaire des lettres estoit que, etc. Les lettres ne disoyent autre chose, sinon, etc.
    \
        Prima duo capita epistolae tuae. Cicero. Les deux premiers poincts.
    \
        Capita rerum expedire. Plaut. Despescher les principaulx poincts de l'affaire.
    \
        Ad capita rerum peruenias. Plaut. Viens au poinct.
    \
        Praetoris caput existimatioque agitur. Cic. La reputation du Preteur y pend.
    \
        A capite arcessere. Vide ARCESSO. Cic. Querir dés le commencement.
    \
        A capite ducere disputationem. Cic. Commencer une disputation dés le commencement.
    \
        In capita. Vide IN. Liu. Chascun par teste.
    \
        Caput, pro fonte et scaturigine, vt Caput Rheni, apud Horatium. La source.
    \
        Caput fluminis. Caesar. La bouche d'une riviere, par laquelle elle tombe et se descharge en la mer, L'issue.
    \
        Caput scelerum. Plaut. La source et fontaine de meschanceté, L'inventeur.
    \
        Fons et caput Socrates. Cic. La fontaine de philosophie.
    \
        Tu es caput huic rei. Plaut. Tu es le conducteur de cest affaire, Tu meines la besongne, Tu en es le chef.
    \
        Illic est huic rei caput. Terent. Il est le principal conducteur de cest affaire.
    \
        Caput autem est hoc. Cic. Le neud de la besongne.
    \
        Deinde imperatori? deinde more maiorum? deinde, quod caput est, amico? Cic. Qui est le principal.
    \
        Caput est ad bene viuendum securitas. Cic. Le principal poinct.
    \
        Nec caput, nec pes sermonis apparet. Plaut. Il n'y a ne fin ne commencement à tes parolles.
    \
        Nec caput, nec pedes. Cic. Il n'y a ne fin ne commencement en cest affaire, Il est tout touillé et meslé.
    \
        Sine capite manare dicitur res. Cic. Quand on en scait qui est le premier qui a semé le bruit, Quand on ne scait dont viennent ces nouvelles.
    \
        Sine capite aliquid audire. Cic. Ouir des nouvelles sans scavoir qui les a apportees.
    \
        In capite Bithyniae. Plin. iunior. és frontieres.
    \
        Capita in libris. Gell. Les chapitres d'un livre.
    \
        Caput frumenti, vestigalium, etc. Cic. L'article concernant la recepte du blé, et du revenu et domaine de la ville.
    \
        Caput facere dicitur apostema vel furunculus aut abscessus. Plin. Abboutir.
    \
        Mouere syluae capita Seneca. Les sommets et coupets des arbres.
    \
        Capita tignorum. Caesar. Le bout des solives.
    \
        Caput vitis. Colum. Le bout de la souche en la vigne.
    \
        Capita habenae. Cels. Les bous.

    Dictionarium latinogallicum > caput

  • 2 abdo

    ab-do, didī, ditum, ere
    1) удалять (copias ab eo loco Cs; a. se in locum aliquem Ter, V, C)
    2) скрывать, прятать ( ferrum intra vestem и veste L); накрывать, покрывать ( caput cassĭde O)
    a. ensem latĕri Vвонзить меч в бок
    a. se in silvas Csпрятаться в леса
    a. lacrimas PJскрывать или подавлять слёзы
    in insulam abditus T — сосланный на остров. — см. тж. abditus

    Латинско-русский словарь > abdo

  • 3 ab-dō

        ab-dō idī, itus, ere    [2. do], to put away, remove, set aside: impedimenta in silvas, Cs.; often with se, to go away, betake oneself: se in contrariam partem terrarum: se in Menapios, to depart, Cs.: se domum. — Praegn., to hide, conceal, put out of sight, keep secret: amici tabellas: pugnare cupiebant, sed abdenda cupiditas erat, L.: sese in silvas, Cs.: se in tenebris: ferrum in armo, O.: alqm intra tegimenta, Cs.: abdito intra vestem ferro, L.: ferrum curvo tenus hamo, up to the barb, O.: argentum Abditum terris, H.: caput casside, to cover with, O.: voltūs frondibus, O.: hunc (equum) abde domo, let him rest, V.: se litteris: lateri ensem, buried, V.: sensūs suos penitus, Ta.

    Latin-English dictionary > ab-dō

  • 4 Накрыть

    - abdere (caput casside); supervenire; sternere; tegere; contegere; velare;

    • накрыть стол - sternere mensam;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Накрыть

  • 5 Покрывать

    - tegere (casas stramentis; ossa tegebat humus; tenebris teguntur omnia); contegere (nefas contegere taciturnitate); obtegere; vestire (sepulcrum vepribus et dumetis); convestire; induere; abdere (caput casside); gravare (vulneribus); supervenire; sternere; velare; operire; adoperire; cooperire; intendere; involvere; obducere;

    • животные, покрытые шерстью - animantes villis vestitae;

    • стены были покрыты картинами - parietes tabulis vestiebantur;

    • брёвна покрываются высокой насыпью - trabes multo aggere vestiuntur;

    • горы, покрытые растительностью - montes vestiti;

    • покрывать золотом - deaurare;

    • покрывать коркой - incrustare;

    • покрывать краской - pigmento inficere, sufficere;

    • покрывать настилом - pavimentare;

    • покрывать пеной - spumare;

    • покрывать пылью - pulverare;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Покрывать

  • 6 abdo

    ab-do, didī, ditum, ere, weggeben, -tun; dah. auf die Seite-, aus den Augen schaffen, entfernen, dem Auge-, den Blicken-, dem Anblick entziehen, zurückziehen, entrücken, I) im allg.: hinc procul abde faces, Tibull.: pedestres copias ab eo loco abditas, Caes.: se ex conspectu eri, Plaut.: formosas tristibus agris, Tibull.: corneā corpus domo, Phaedr.: (equum) domo, im Hause behalten (verwenden), Verg.: copiae paululum ab eo loco abditae, Caes.: virgo abdita (sc. turri), eingeschlossen, Hor. – antequam se sol abderet, Cic.: argentum abditum terris, solange es noch in der E. verborgen liegt (unentdeckt ist), Hor.: partes corporis contexit atque abdidit (natura), Cic. – poet., vultus et caput undis, Ov.: caput cristatā casside, bedecken, Ov. – acetum vesicā abditum, in eine Bl. eingeschlossen, Scrib.: abd. corpus humi, beerdigen, Flor. – dah. a) eine Waffe versenken, hineinstoßen, totos sub unguine dentes, Ov.: ferrum in armo ferae, Ov.: mit Dat., lateri capulo tenus ensem, Verg. Aen. 2, 553: alto vulneri ferrum, Sen. Troad. 48. – b) abdere se in alqm locum, sich wohin zurückziehen, sich bergen, vergraben, se in montes, Verg.: bes. aus der menschl. Gesellschaft, se in intimam Macedoniam, Cic.: se rus, Ter.: se Arpinum, Cic.: u. se in bibliothecam od. in litteras, Cic.: u. se litteris, Cic.: im Part. Perf. Pass. (medial) abditus, von der menschlichen Gesellschaft entfernt, zurückgezogen lebend, in tectis silvestribus, Cic.: agro, Hor. – c) wohin entfernen, verweisen = verbannen, ea in insulam Seriphon abdita est, Tac. ann. 2, 85. – II) mit dem Nbbgr. des Verbergens = verbergen, verstecken (s. Oud. Schol. in Cic. ep. p. 260 sq.), filium, Tac.: se post maceriam, Liv.: se in scalarum tenebras, Cic.: se in proximas silvas, Caes.: se in suis tectis, Liv.: abditi in tabernaculis, Caes.: in silvis abditos latere, Caes.: in silvam Arduennam abditi, Caes.: inter sarcinas abditi, Tac.: ferrum intra vestem, Liv.: intra muros abditi, Liv.: inter cameram et tectum cubiculi abditus, Val. Max.: abditi per tentoria, Tac.: cultrum sub veste abditum habere, Liv.: Amphiaraë sub terram abdite! Cic.: ascensus abditus a conspectu, Liv.: m. bl. Abl., alqm domo, Verg.: ferrum veste, Liv.: gladium sinu, Tac.: se tugurio, Aur. Vict.: meritorio cenaculo abditi, Suet.: m. Dat., abditus carceri, Vell. 2, 91, 4 (vgl. oben no. I, a): Partiz. subst., abditi, die Verborgenen, Auct. b. Afr. 50, 4 ed. Nipp. (codd. abusi). – übtr., etwas gleichs. dem geistigen Blicke entziehen = geheim halten, verbergen, mit etwas geheim tun, illum, quem abdis, Cic.: abdenda cupiditas erat, Liv.

    lateinisch-deutsches > abdo

  • 7 abdo

    ab-do, didī, ditum, ere, weggeben, -tun; dah. auf die Seite-, aus den Augen schaffen, entfernen, dem Auge-, den Blicken-, dem Anblick entziehen, zurückziehen, entrücken, I) im allg.: hinc procul abde faces, Tibull.: pedestres copias ab eo loco abditas, Caes.: se ex conspectu eri, Plaut.: formosas tristibus agris, Tibull.: corneā corpus domo, Phaedr.: (equum) domo, im Hause behalten (verwenden), Verg.: copiae paululum ab eo loco abditae, Caes.: virgo abdita (sc. turri), eingeschlossen, Hor. – antequam se sol abderet, Cic.: argentum abditum terris, solange es noch in der E. verborgen liegt (unentdeckt ist), Hor.: partes corporis contexit atque abdidit (natura), Cic. – poet., vultus et caput undis, Ov.: caput cristatā casside, bedecken, Ov. – acetum vesicā abditum, in eine Bl. eingeschlossen, Scrib.: abd. corpus humi, beerdigen, Flor. – dah. a) eine Waffe versenken, hineinstoßen, totos sub unguine dentes, Ov.: ferrum in armo ferae, Ov.: mit Dat., lateri capulo tenus ensem, Verg. Aen. 2, 553: alto vulneri ferrum, Sen. Troad. 48. – b) abdere se in alqm locum, sich wohin zurückziehen, sich bergen, vergraben, se in montes, Verg.: bes. aus der menschl. Gesellschaft, se in intimam Macedoniam, Cic.: se rus, Ter.: se Arpinum, Cic.: u. se in bibliothecam od. in litteras, Cic.: u. se litteris, Cic.: im Part. Perf. Pass. (medial) abditus, von der menschlichen
    ————
    Gesellschaft entfernt, zurückgezogen lebend, in tectis silvestribus, Cic.: agro, Hor. – c) wohin entfernen, verweisen = verbannen, ea in insulam Seriphon abdita est, Tac. ann. 2, 85. – II) mit dem Nbbgr. des Verbergens = verbergen, verstecken (s. Oud. Schol. in Cic. ep. p. 260 sq.), filium, Tac.: se post maceriam, Liv.: se in scalarum tenebras, Cic.: se in proximas silvas, Caes.: se in suis tectis, Liv.: abditi in tabernaculis, Caes.: in silvis abditos latere, Caes.: in silvam Arduennam abditi, Caes.: inter sarcinas abditi, Tac.: ferrum intra vestem, Liv.: intra muros abditi, Liv.: inter cameram et tectum cubiculi abditus, Val. Max.: abditi per tentoria, Tac.: cultrum sub veste abditum habere, Liv.: Amphiaraë sub terram abdite! Cic.: ascensus abditus a conspectu, Liv.: m. bl. Abl., alqm domo, Verg.: ferrum veste, Liv.: gladium sinu, Tac.: se tugurio, Aur. Vict.: meritorio cenaculo abditi, Suet.: m. Dat., abditus carceri, Vell. 2, 91, 4 (vgl. oben no. I, a): Partiz. subst., abditi, die Verborgenen, Auct. b. Afr. 50, 4 ed. Nipp. (codd. abusi). – übtr., etwas gleichs. dem geistigen Blicke entziehen = geheim halten, verbergen, mit etwas geheim tun, illum, quem abdis, Cic.: abdenda cupiditas erat, Liv.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > abdo

  • 8 abditum

    ab-do, ĭdi, ĭtum, 3, v. a. [2. do].
    I.
    Lit., to put away, remove: and abdere se, to go away, betake one's self to some place:

    ex conspectu eri sui se abdiderunt,

    Plaut. Ps. 4, 7, 5:

    pedestres copias paulum ab eo loco abditas in locis superioribus constituunt,

    removed, withdrawn, Caes. B. G. 7, 79, 2; so with ab:

    ascensu abdito a conspectu,

    Liv. 10, 14, 14:

    procul ardentes hinc precor abde faces,

    remove, Tib. 2, 1, 82.—The terminus ad quem is usually expressed by in with acc.:

    abdidit se in intimam Macedoniam quo potuit longissime a castris,

    Cic. Fam. 13, 29, 4; so,

    se in contrariam partem terrarum,

    id. Mur. 41, 89: se in classem, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 2:

    se in Menapios,

    to depart, Caes. B. G. 6, 5, 5:

    In silvam Arduennam,

    id. ib. 5, 3, 4:

    exercitum in interiora,

    to uithdraw, Vell. 2, 110, 3:

    ea in insulam Seriphon abdita est (=ex humanā societate quasi expulsa),

    banished, exiled, Tac. A. 2, 85:

    se in bibliothecam,

    i. e. to retire to, Cic. Fam. 7, 28; cf.:

    se totum in litteras,

    id. ib. 7, 33, 2.—Rarely with other prepositions or with local adv.: Audisne haec, Amphiaraë, sub terram abdite? Poët. (Att.?) ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60; so with sub, Lucr. 4, 419:

    se rus,

    Ter. Hec. 1, 2, 99:

    se domum,

    Cic. Pis. 38, 92:

    se Arpinum,

    id. Att. 9, 6, 1.
    II.
    Transf., to hide, conceal, keep secret, etc. (syn.: occulto, recondo); constr. aliquid, without or with in and abl., with other prepositions, with abl. only, or dat., with a localadv.
    (α).
    Aliquid:

    quae partes corporis... aspectum essent deformem habiturae, eas contexit atque abdidit (natura),

    Cic. Off. 1, 35, 126:

    amici tabellas,

    id. Pis. 17, 39:

    lacrimas, operire luctum,

    Plin. Ep. 3, 16, 6:

    abduntur (delphini) occultanturque incognito more,

    Plin. H. N. 9, 8, 7, § 22; cf.:

    occultare et abdere pavorem,

    Tac. H. 1, 88:

    pugnare cupiebant, sed retro revocanda et abdenda cupiditas erat,

    Liv. 2, 45, 7; so,

    sensus suos penitus,

    Tac. A. 1, 11:

    aliquid dissimulata offensione,

    id. ib. 3, 64. —
    (β).
    With in and abl.:

    cum se ille fugiens in scalarum tenebris abdidisset,

    Cic. Mil. 15, 40; cf.:

    qui dispersos homines in agris et in tectis silvestribus abditos... compulit unum in locum,

    id. Inr. 1, 2, 2:

    abditi in tabernaculis,

    Caes. B. G. 1, 39, 4; cf.:

    in silvis,

    id. ib. 9, 19, 6:

    penitus qui in ferrost abditus aër,

    Lucr. 6, 1037 al. —
    (γ).
    With other prepp.:

    cultrum, quem sub veste abditum habebat,

    Liv. 1, 58 fin.; cf. Ov. M. 10, 715:

    ferrum carvo tenus hamo,

    id. ib. 4, 719.—
    (δ).
    With abl.:

    caput cristatā casside,

    Ov. M. 8, 25:

    corpus corneā domo,

    Phaedr. 2, 6, 5:

    gladium sinu,

    Tac. A. 5, 7:

    latet abditus agro,

    Hor. Ep. 1, 1, 5:

    hunc (equum) abde domo,

    Verg. G. 3, 96:

    ita se litteris abdiderunt, at, etc.,

    Cic. Arch. 6, 12; v. Halm ad h. l.—
    (ε).
    With dat. ( poet.):

    lateri capulo tenus abdidit ensem,

    he baried, Verg. A. 2, 553.—
    (ζ).
    With local adv.:

    corpus humi,

    Flor. 4, 12, 38.—Hence, abditus, a, um, P. a., hidden, concealed, secreted, secret (syn.: reconditus, abscontlitus, occultus, retrusus): sub terram abditi, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60:

    vis abdita quaedum,

    Lucr. 5, 1233:

    res occultae et penitus abditae,

    Cic. N. D. 1, 19:

    sunt innumerabiles de his rebus libri neque abditi neque obscuri,

    id. de Or. 2, 20, 84: haec esse penitus in mediā philosophiā;

    retrusa atque abdita,

    id. ib. 1, 19, 87 al.: oppida, remote, Cod. Th. 15, 1, 14. — Comp. abditior, Aug. Conf. 5, 5; 10, 10. —Sup. abditissimus, Aug. Enchir. c. 16. —
    II.
    In the neutr.: abdĭtum, i, subst.:

    terrai abdita,

    Lucr. 6, 809; so,

    abdita rerum (=abditae res),

    Hor. A.P. 49:

    in abdito coire,

    in concealment, secretly, Plin. 8, 5, 5, § 13. — Adv.: abdĭtē secretly:

    latuisse,

    Cic. Verr. 2, 2, 73, § 181; Ambros. Job et Dav. 1, 9, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > abditum

  • 9 abdo

    ab-do, ĭdi, ĭtum, 3, v. a. [2. do].
    I.
    Lit., to put away, remove: and abdere se, to go away, betake one's self to some place:

    ex conspectu eri sui se abdiderunt,

    Plaut. Ps. 4, 7, 5:

    pedestres copias paulum ab eo loco abditas in locis superioribus constituunt,

    removed, withdrawn, Caes. B. G. 7, 79, 2; so with ab:

    ascensu abdito a conspectu,

    Liv. 10, 14, 14:

    procul ardentes hinc precor abde faces,

    remove, Tib. 2, 1, 82.—The terminus ad quem is usually expressed by in with acc.:

    abdidit se in intimam Macedoniam quo potuit longissime a castris,

    Cic. Fam. 13, 29, 4; so,

    se in contrariam partem terrarum,

    id. Mur. 41, 89: se in classem, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 2:

    se in Menapios,

    to depart, Caes. B. G. 6, 5, 5:

    In silvam Arduennam,

    id. ib. 5, 3, 4:

    exercitum in interiora,

    to uithdraw, Vell. 2, 110, 3:

    ea in insulam Seriphon abdita est (=ex humanā societate quasi expulsa),

    banished, exiled, Tac. A. 2, 85:

    se in bibliothecam,

    i. e. to retire to, Cic. Fam. 7, 28; cf.:

    se totum in litteras,

    id. ib. 7, 33, 2.—Rarely with other prepositions or with local adv.: Audisne haec, Amphiaraë, sub terram abdite? Poët. (Att.?) ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60; so with sub, Lucr. 4, 419:

    se rus,

    Ter. Hec. 1, 2, 99:

    se domum,

    Cic. Pis. 38, 92:

    se Arpinum,

    id. Att. 9, 6, 1.
    II.
    Transf., to hide, conceal, keep secret, etc. (syn.: occulto, recondo); constr. aliquid, without or with in and abl., with other prepositions, with abl. only, or dat., with a localadv.
    (α).
    Aliquid:

    quae partes corporis... aspectum essent deformem habiturae, eas contexit atque abdidit (natura),

    Cic. Off. 1, 35, 126:

    amici tabellas,

    id. Pis. 17, 39:

    lacrimas, operire luctum,

    Plin. Ep. 3, 16, 6:

    abduntur (delphini) occultanturque incognito more,

    Plin. H. N. 9, 8, 7, § 22; cf.:

    occultare et abdere pavorem,

    Tac. H. 1, 88:

    pugnare cupiebant, sed retro revocanda et abdenda cupiditas erat,

    Liv. 2, 45, 7; so,

    sensus suos penitus,

    Tac. A. 1, 11:

    aliquid dissimulata offensione,

    id. ib. 3, 64. —
    (β).
    With in and abl.:

    cum se ille fugiens in scalarum tenebris abdidisset,

    Cic. Mil. 15, 40; cf.:

    qui dispersos homines in agris et in tectis silvestribus abditos... compulit unum in locum,

    id. Inr. 1, 2, 2:

    abditi in tabernaculis,

    Caes. B. G. 1, 39, 4; cf.:

    in silvis,

    id. ib. 9, 19, 6:

    penitus qui in ferrost abditus aër,

    Lucr. 6, 1037 al. —
    (γ).
    With other prepp.:

    cultrum, quem sub veste abditum habebat,

    Liv. 1, 58 fin.; cf. Ov. M. 10, 715:

    ferrum carvo tenus hamo,

    id. ib. 4, 719.—
    (δ).
    With abl.:

    caput cristatā casside,

    Ov. M. 8, 25:

    corpus corneā domo,

    Phaedr. 2, 6, 5:

    gladium sinu,

    Tac. A. 5, 7:

    latet abditus agro,

    Hor. Ep. 1, 1, 5:

    hunc (equum) abde domo,

    Verg. G. 3, 96:

    ita se litteris abdiderunt, at, etc.,

    Cic. Arch. 6, 12; v. Halm ad h. l.—
    (ε).
    With dat. ( poet.):

    lateri capulo tenus abdidit ensem,

    he baried, Verg. A. 2, 553.—
    (ζ).
    With local adv.:

    corpus humi,

    Flor. 4, 12, 38.—Hence, abditus, a, um, P. a., hidden, concealed, secreted, secret (syn.: reconditus, abscontlitus, occultus, retrusus): sub terram abditi, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60:

    vis abdita quaedum,

    Lucr. 5, 1233:

    res occultae et penitus abditae,

    Cic. N. D. 1, 19:

    sunt innumerabiles de his rebus libri neque abditi neque obscuri,

    id. de Or. 2, 20, 84: haec esse penitus in mediā philosophiā;

    retrusa atque abdita,

    id. ib. 1, 19, 87 al.: oppida, remote, Cod. Th. 15, 1, 14. — Comp. abditior, Aug. Conf. 5, 5; 10, 10. —Sup. abditissimus, Aug. Enchir. c. 16. —
    II.
    In the neutr.: abdĭtum, i, subst.:

    terrai abdita,

    Lucr. 6, 809; so,

    abdita rerum (=abditae res),

    Hor. A.P. 49:

    in abdito coire,

    in concealment, secretly, Plin. 8, 5, 5, § 13. — Adv.: abdĭtē secretly:

    latuisse,

    Cic. Verr. 2, 2, 73, § 181; Ambros. Job et Dav. 1, 9, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > abdo

  • 10 galea

    gălĕa, ae, f. [kindred to Sancr. jal, to cover; cf. celare], a helmet (usually of leather), head-piece, morion (cf. cudo;

    the cassis, on the contrary, was made of metal plate: cassis de lamina est, galea de corio,

    Isid. Orig. 18, 14).
    I.
    Lit.:

    gestandust peregre clupeus, galea, sarcina,

    Plaut. Trin. 2, 4, 195:

    vix uni alterive cassis aut galea,

    Tac. G. 6:

    ad galeas induendas tempus defuit,

    Caes. B. G. 2, 21, 5; id. B. C. 3, 62, 1; 3, 63, 7; Plin. 7, 56, 57, § 200; Verg. G. 2, 142; id. A. 8, 620; 9, 365:

    aerea,

    Vulg. 1 Reg. 17, 38 et saep. Furnished with a visor, Sil. 14, 636; Stat. Th. 4, 20.—Freq. and class. also of brazen helmets (cf. so the Gr. kuneê): tinnit hastilibus umbo Aerato sonitu galeae, Enn. ap. Macr. 6, 3 (Ann. v. 433 Vahl.):

    loricae galeaeque aeneae, caelatae opere Corinthio,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 97:

    aerea,

    Verg. A. 5, 491:

    leves,

    Hor. C. 1, 2, 38; cf.:

    seu caput abdiderat cristata casside pennis, in galea formosus erat,

    Ov. M. 8, 25.—
    II.
    Transf., the crest of the Guinea fowl, Col. 8, 2, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > galea

См. также в других словарях:

  • GALEA — I. GALEA an Lacedaemoniorum, ut vult Plin. l. 7. c. 56. an Aegyptiorum, ut Herod l. 4. an Curetum, ut Diod. l. 5. c. 15. inventum: a galero, quo multi antiquorum usi, dicta est, Varroni: aliis ex Graeco γαλέη quod ex felina pelle fiebant, vide… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MITRA — Syriacum Scaligero: ab antique μίω, i. e. μιτόω ligo, Eustath. a μίτος, i. e. filum, Etymol. Lat. Vitta, Hebr. Gap desc: Hebrew funis, χοινίον: proprie signisicat tegmen muliebris capitis. Et quidem aliquando sonat redimiculum capitis, e quo… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • FUROR — ab antiquis fictus fuit vinctus catenis, qualem his ver bis Virg. l. 1. Aen. Iovem inducit loquentem, v. 397. et seqq. Dirae ferro compagibus arctis Clauduntur Belli portae, Furor impius intus Saeva sedens super arma, et centum vinctus ahenis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MINERVA — I. MINERVA sapientiae, et bonarum omnium artium dea, ex Iovis cerebro sine matre procreata: Quô commentô significare voluerunt Poetae, bonarum artium disciplinas, humani ingenii non esse inventum, sed ex Iovis cerebro, h. e. inexhausto divinae… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PARASEMA — Graece παράσημα, navis insignia, aliter ἐπίσημα. Dicebatur autem parasemen, animalis alicuius προτομὴ supra rostrum navis in prora effigiata, inter προεμβολίδα, h. e. partem eminentem in prora et ἔμβολον, rostrum, unde tota nomen accipiebat: uti… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»